Alberto Korda ve bir fotoğrafın hikayesi...

Alberto Korda

       Kübalı bir fotoğrafçıdır Alberto Diaz Gutierrez. O daha çok Alberto Korda adıyla tanınmıştır...



       Kübalı oluşu ve tam da dönemine denk gelmesiyle dünyanın ikonlaşmış resimlerinden birini çekmeyi başarır o. Hikayesi 1960'larda gelişmeye başlar. Korda, 1960 yılında Revolucion gazetesinde çalışmaya başlar. O sene, Belçika bandıralı La Coubre gemisi Havana limanına yanaşır, içinde askeri mühimmat vardır. Gemi bir anda infilak eder ve kaza sonucunda 136 kişi hayatını kaybeder. Bu olay üzerine Havana'da bir anma töreni düzenlenmesine karar verilir. Gazetenin verdiği görevle Korda anmadaki yerini alır. Anmaya Jean Paul Sartre ile Simone de Beauvoir gibi önemli isimler de katılır. Fidel Castro platformdaki yerini alır ve her zaman ki uzun konuşmalarından birini yapar. Korda bu esnada Castro ile platformdaki diğer kişilerin fotoğraflarını çekmeye çalışmaktadır. O esnada platformda biri görünür; o kişi Ernesto Che Guevara'dır. Che platformda sadece birkaç dakika durur, etrafına bakınır ve ortadan kaybolur ama Korda onun fotoğrafını çoktan çekmiştir Leica'sıyla. Evine gider Korda, fotoğraflarını karanlık odasında incelemeye başlar. Çalıştığı gazetenin editörü fotoğraflara bakmak ister çünkü gazetede kullanılmak üzere bir tanesini seçmesi gerekmektedir. Editör yalnızca Castro'nun konuşma yaptığı esnada çekilmiş bir fotoğrafı beğenir ve alır. Diğer fotoğraflarla ilgilenmez bile. Korda ise Che'yi çekmiş olduğu fotoğrafı çok sever ve evinin duvarına asar. O duvarda o fotoğraf 1967 yılına kadar bekleyecektir tarih sahnesine çıkmak için. Taki devlet yönetiminin üst kademesinden olduğunu iddia eden bir adam kapısını çalana kadar. Adam elindeki kağıdı Korda'ya verir. Kağıt, devletin üst kademesinden yazılmışa benzemektedir. Kağıtta yazıldığına göre devletin, Che'nin çekilmiş olduğu bir fotoğrafa ihtiyacı olduğu, elinde fotoğraf varsa yanındaki adama verip istediği fiyatı söylemesi istenmiştir. Korda, yıllarca duvarda asılı duran Che fotoğrafını göstererek "Bu benim en iyi Che fotoğrafım" der. Adama bir hafta sonra gelmesini ve onun için iki adet kopya hazırlayacağını söyler. Herhangi bir para talebinde de bulunmaz fakat Korda'nın bilmediği bir şey vardır. Kapısını çalan kişi aslında bir devlet görevlisi değil İtalyan yayıncı Giangiacomo Feltrinelli'dir. Feltrinelli'nin fotoğrafı isteme nedeni ise şöyle gelişir. Feltrinelli, Regard Debray adlı kişinin serbest kalması için görüşmeler yapmak üzere Bolivya'dan Küba'ya geçer. Bolivya'dayken Che'nin orada olduğunu, gerilla hareketine liderlik ettiğini ve sonunun yaklaştığını öğrenir. Feltrinelli'nin kafasında bir iş fırsatı canlanır. Che'nin fotoğrafıyla para kazanmak isteyecektir ve bu nedenle Korda'nın kapısını çalmıştır. Che, Bolivya'da öldürüldüğünde Feltrinelli çoktan onun fotoğrafını almıştır. İlerleyen zamanda Feltrinelli fotoğraftan iki milyon adet bastırıp tüm dünyaya yayılmasını sağlar. Bu sayede çok iyi para kazanır ama Korda'nın bu işten bir kuruş bile karı olmaz. Zaten işi bir katakulli ile gerçekleştirmiştir Fltrinelli.

Korda'nın çektiği Che fotoğrafının ilk hali

Che fotoğrafının düzenlenmiş hali

       Fotoğraf kısa zamanda tüm dünyada 60'lı yılların öğrenci hareketlerinde kullanılmaya başlanır. Devrimci ve sol grupların vazgeçilmez ikonu haline gelir fotoğraf. Korda bu durumdan gayet memnundur. Fotoğrafı için herhangi bir gruptan bir talebi olmaz ta ki fotoğrafı bazı firmaların ticari amaçla kullanmasına kadar. Che görselini kullanan markalardan biri de Smirnoff markası olur ve Korda, markaya dava açar. Davayı Korda kazanır, kazandığı tazminatı Küba Sağlık Bakanlığı'na bağışlar. Fotoğraf artık bir dönemi tanımlayacak görsel haline dönüşerek tarihteki yerini alır.

Smirnoff'u davalık eden Che'li Smirnoff görseli

         Korda'nın fotoğrafı İrlandalı sanatçı Jim Fitzpatrick tarafından ele alınır, ikonik iki tonlu portre şeklinde Che görselini Jim hazırlar. Tüm dünyada bilinen görsel Jim Fitzpatrick tarafından yapılmıştır.

Jim Fitzpatrick'in çalışması

       Korda, Küba devriminden sonra Fidel Castro'nun kişisel fotoğrafçılığını yapmıştır. Bu görevinin ardından on yıla yakın bir süre de su altı fotoğrafçılığıyla ilgilenmiştir.

Che ile eşi Aleida March...

       2001 yılında, Paris'te düzenlenen bir sergide kalp krizi geçiren Korda hayatını kaybeder. Naaşı Küba'ya getirilerek Colon mezarlığına defnedilir.